Samedikki birra / Om Sametinget

Sámediggi galgá nannet sámiid politihkalaš sajádaga ja ovddidit sámiid beroštumiid 
Norggas, bargat dan badjelii ahte sámi álbmot gieđahallojuvvo ovttaárvosaččat ja 
vuoiggalaččat ja bargat dan badjelii ahte sámit sáhttet seailluhit ja ovddidit gielaset, 
kultuvrraset ja servodagaset.


Gonagaslaš Majestehta Gonagas Olav V rabai vuosttaš Sámedikki golggotmánu 9. b. 1989.

Sámediggi lea sámi álbmoga álbmotválljen parlameanta Norggas ja lea iehčanas álbmotválljen 
orgána. Sámiid álbmotválljen orgánan Norggas lea Sámedikki mihttomearrin oažžut 
dohkkehuvvot sámiid vuođđovuoigatvuođaid vuođđun dasa ahte gáhttet ja nannet sámi 
kultuvrra, giela ja servodateallima ja bisuhit iešguđet sámi árbevieruid. Sámediggi galgá nannet 
sámiid politihkalaš sajádaga ja ovddidit sámiid beroštumiid Norggas, váikkuhit dasa ahte sámi 
álbmot oažžu dásseárvosaš ja vuoiggalaš meannudeami.

Sámediggi lea demokráhtalaš reaidu sámi iešmearrideami várás ja ávkkálaš ja dárbbašlaš
bálvalusaid ja fálaldagaid ovddideami várás sámi álbmogii. Sámediggi lea sámiid jietnaguoddi 
riikka ja riikkaidgaskasaš dásis. Sámediggi áigu váikkuhit dasa ahte vuoigatvuođat ON 
julggaštusas álgoálbmogiid vuoigatvuođaid birra, váldojuvvojit mielde daidda lágaide ja 
geavatlaš politihkkii mat váikkuhit min árgabeaivái.

Sámediggi jođihuvvo parlamentáralaš prinsihpa vuođul, mas ráđđejeaddji Sámediggeráđi 
doaibma lea vuođđuduvvon dievasčoahkkima luohttámuššii. Sámedikki dievasčoahkkin lea 
Sámedikki bajimus orgána ja váldi. Diggi heiveha iežas doaimma Lága vuođul Sámedikki ja eará 
sámi riektediliid birra (Sámeláhka). Dievasčoahkkin mearrida dikki bargamušaid, oktan 
njuolggadusaiguin buot Sámedikki eará doaimmaid várás. Lávdegodde- ja dievasčoahkkimat 
dollojuvvojit njelljii jahkái.

Sámediggeválga lágiduvvo juohke njealját jagi seamma beaivvi go stuorradiggeválga. 
Sámediggi lea sámediggeválgga bajimus válgaeiseváldi. 7 válgabiirre gokčet olles riikka, juohke 
válgabiire oažžu mandáhtaid biirre jienastuslogu sturrodaga vuođul. Oktiibuot válljejuvvojit 39 
áirasa olles riikkas.


// NORSK

Sametinget skal styrke samenes politiske stilling og fremme samenes interesser i Norge, 
bidra til en likeverdig og rettferdig behandling av det samiske folket og arbeide med å 
legge forholdene til rette for at samene kan sikre og utvikle sitt språk, sin kultur og sitt 
samfunnsliv.


Det første Sameting ble åpnet av Hans Majestet Kong Olav V den 9. oktober 1989.

Sametinget er det samiske folkets folkevalgte parlament i Norge og er et selvstendig folkevalgt 
organ. Som samenes folkevalgte organ i Norge er Sametingets mål å arbeide for anerkjennelse 
av samenes grunnleggende rettigheter som grunnlag for å ivareta og styrke samisk kultur, 
språk og samfunnsliv og eksistensen av ulike samiske tradisjoner. Sametinget skal styrke 
samenes politiske stilling og fremme samenes interesser i Norge samt bidra til en likeverdig og 
rettferdig behandling av det samiske folket.

Sametinget er et demokratisk instrument for samisk selvbestemmelse og for utvikling av 
nyttige og nødvendige tjenester og tilbud til den samiske befolkningen. Sametinget er samenes 
talsrør nasjonalt og internasjonalt. Sametinget vil bidra til at rettighetene i FNs erklæring om 
urfolks rettigheter implementeres i lovverk og praktisk politikk som påvirker vår hverdag.
Sametinget styres etter det parlamentariske prinsipp, hvor det sittende Sametinget baserer sin 
virksomhet på tillit i plenum. Sametinget i plenum er Sametingets øverste organ og myndighet. 
Tinget regulerer sin virksomhet innenfor de rammer som er gitt i Lov om Sametinget og andre 
samiske rettsforhold (Sameloven). Plenum fastsetter tingets arbeidsorden, med regler og 
retningslinjer for all annen virksomhet i regi av Sametinget. Det avholdes henholdsvis fire 
komité- og plenumsmøter i året.

Sametingsvalget holdes hvert fjerde år på samme dagen som stortingsvalget. Sametinget er 
øverste valgmyndighet til sametingsvalget. Det er 7 valgkretser som dekker hele landet, hver 
valgkrets får tildelt mandater etter antall manntallsførte i kretsen. Til sammen velges det 39 
representanter fra hele landet.